Προγραμματισμός και Υποχρεώσεις για το Ελαιοκομικό Μητρώο
Λίγο πριν την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη συγκρότηση του ελαιοκομικού μητρώου σε χρονικό διάστημα ρεκόρ. Οι αρμόδιες υπηρεσίες Αγροτικής Ανάπτυξης (ΔΑΟΚ) θα αναλάβουν την υλοποίηση αυτού του έργου, το οποίο περιλαμβάνει την υποβολή δηλώσεων συγκομιδής ελαιολάδου. Σημαντική προειδοποίηση συνοδεύει αυτή τη διαδικασία, καθώς θα επιβάλλονται αυστηρά πρόστιμα σε περίπτωση σφαλμάτων σχετικά με τον αριθμό των ελαιοδέντρων.
Καθορισμός Διαδικασίας και Υποβολής Δηλώσεων
Στις 10 Απριλίου δημοσιεύθηκε η απόφαση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, με την οποία καθορίζεται η διαδικασία υποβολής δηλώσεων συγκομιδής ελαιοκάρπου. Οι ανακριβείς δηλώσεις θα επιφέρουν πρόστιμα, τα οποία θα αρχίσουν να επιβάλλονται από τον Οκτώβριο του 2026. Η ανακοίνωση αυτή έγινε από τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εν μέσω φετινών προετοιμασιών για την ελαιοκομική καλλιέργεια και συγκομιδή.
Η υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής ελαιοκάρπου είναι υποχρεωτική από την 1η Οκτωβρίου μέχρι την 31η Μαΐου του επόμενου έτους. Όλοι οι νόμιμοι κάτοχοι ελαιοτεμαχίων πρέπει να συμμετάσχουν στη διαδικασία αυτή.
Η Ψηφιακή Διαδικασία Υποβολής
Οι ελαιοπαραγωγοί έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν τη δήλωση συγκομιδής χρησιμοποιώντας την ψηφιακή υπηρεσία «Δήλωση Συγκομιδής Ελιάς» μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr- ΕΨΠ). Αυτή η διαδικασία απαιτεί τη χρήση διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η δήλωση θα πρέπει να υποβάλλεται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής, καθώς και μετά την παράδοση του νωπού ελαιοκάρπου στο ελαιοτριβείο ή στη μονάδα επεξεργασίας επιτραπέζιας ελιάς. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η υποβολή της δήλωσης ισχύει ακόμη και σε περιπτώσεις μηδενικής παραγωγής, καθώς θεωρείται υπεύθυνη δήλωση.
Επιβεβαίωση και Ενημέρωση Στοιχείων
Πριν από την οριστική υποβολή των δηλώσεων, οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να επιβεβαιώνουν τις πληροφορίες που καταχωρούν, όπως οι καλλιεργούμενες εκτάσεις, οι ποικιλίες και οι αποδόσεις των ελαιοτεμαχίων. Επιπλέον, εάν χρειάζεται, πρέπει να γίνεται επικαιροποίηση των στοιχείων της ελαιοκομικής εκμετάλλευσης στο Ελαιοκομικό Μητρώο. Η ευθύνη για την ορθή υποβολή βαρύνει αποκλειστικά τους ελαιοπαραγωγούς, ενώ οι ελεγκτικές υπηρεσίες θα ασκούν έλεγχο και επαλήθευση των στοιχείων αυτών.
Ιστορικό και Παράδοση του Ελαιοκομικού Μητρώου
Η διαδικασία σύστασης του ελαιοκομικού μητρώου στην Ελλάδα ξεκίνησε περίπου πριν από 30 χρόνια, χωρίς ωστόσο να ολοκληρωθεί. Είναι αβέβαιο πού κατέληξαν οι πιστώσεις που διατέθηκαν για το σκοπό αυτό. Στη Ζάκυνθο, εκείνη την εποχή, η συγκέντρωση αιτήσεων και στοιχείων από τους ελαιοπαραγωγούς γινόταν στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών, η οποία ήταν η υπεύθυνη για τη διαχείριση σχετικών δεδομένων.
Πρόστιμα και Επιπτώσεις για τη Μη Συμμόρφωση
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, οι ΔΑΟΚ θα πραγματοποίησουν ετήσιους ελέγχους σε τουλάχιστον 5% των δηλώσεων συγκομιδής, βάσει ανάλυσης κινδύνου. Σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης του αριθμού των ελαιοδέντρων, επιβάλλεται πρόστιμο 60 ευρώ ανά ελαιόδεντρο που διαφέρει από τον πραγματικό αριθμό. Αντίστοιχα, σε περίπτωση που οι δηλώσεις των ποσοτήτων παραδοθέντος ελαιοκάρπου είναι ανακριβείς, θα επιβληθούν πρόστιμα ανάλογα με την κατηγορία του παραχθέντος καρπού.
- Α) Πρόστιμο 60 ευρώ ανά 100 κιλά ελαιοκάρπου για ελαιοποίηση αν η δήλωση εκφεύγει της πραγματικής ποσότητας.
- Β) Πρόστιμο 150 ευρώ ανά 100 κιλά ελαιοκάρπου για επιτραπέζια ελιά με τις ίδιες προϋποθέσεις.
Επίσης, η μη υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων επιφέρει επιπλέον πρόστιμα ανάμεσα στους κατόχους εκμεταλλεύσεων. Η διάρκεια και το ποσό των προστίμων αυξάνονται με την επανάληψη των παραβάσεων, με σημείο αναφοράς την 1η Οκτωβρίου 2026 ως την ημερομηνία έναρξης επιβολής των κυρώσεων.